Telif
Kam‘u’l'-hırs bi'z-zühd ve'l-kanâa ve reddu zülli's-süâl bi'l-kutub ve’ş-şefâa
Yazar : el-Kurtubî
Detaylar
| Katalog Türü | Ahlak |
| Eser Numarası | 225 |
| Eser Adı | Kam‘u’l'-hırs bi'z-zühd ve'l-kanâa ve reddu zülli's-süâl bi'l-kutub ve’ş-şefâa |
| Müellif Tam Künyesi | Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed b. Ebû Bekir el-Kurtubî |
| Müellif Bilinen Kısa Adı | el-Kurtubî |
| Yüzyıl (Hicri) | 7. |
| Yüzyıl (Miladi) | 13. |
| Vefat Tarihi Hicri | 672 |
| Vefat Tarihi Miladi | 1274 |
| Dil | Arapça |
| Kütüphane Adı | Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi |
| Koleksiyon Adı | Fatih |
| Koleksiyon (Demirbaş) Numarası | 02763 |
| Varak Numarası | 1b-147a vr. |
| Yazı Türü | Nesih |
| Eserin Türü | Telif |
| Eserin Baskısı | thk. Mecdî es-Seyyid İbrâhim, Tanta: Mektebetü's-Sahabe, 1988. |
| Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Kanaat ve zühdle hırsı kontrol altına alıp ona hâkim olmayı amaçlayan bu eser genel anlamda insan nefsinin arzu ve isteklerinin nasıl kontrol altına alınabileceğini gösterir. Müellife göre bu amacı gerçekleştirecek en önemli iki şey ise kanaat sahibi ve zâhid olmaktır. Eser toplamda kırk babdan müteşekkildir. Ancak eseri genel hatlarıyla üç kısma ayırmak mümkündür. Buna göre birinci kısım arzu, taleb, sual vb. hususların işlendiği "istemek" başlığıyla; ikinci Kısım kanaat, cömertlik, infak, tama’ın kötülenmesi vb. hususların işlendiği "kanaat ve ihsan" başlığıyla; üçüncü kısım ise zühd başlığıyla adlandırılabilir. Bu ana başlıklar altında yer alan konular ağırlıklı olarak âyet ve hadisler çerçevesinde işlenmektedir. Eser bu itibarla "dinî ahlâk" türü içerisinde değerlendirilebilir. |
| Eserin Konu Başlıkları | Mukaddime: Fihrist. [Birinci Kısım: İsteme, arzu, hırs]. 1-5. Bab: İstemenin/sual/mes’ele keraheti, insanların mallarını istemeyene tehdidler, zenginden isteyenler, …, kendisinden istenilenden istemenin caizliği. 6-10. Bab: İstemeyi terketmeyi abartma, istemeyenin sevabı, istemekten utanmek ve buna sabır etmek, …, ihtiyaçların Allah katından indirilmesi. 11-15. Bab: İstemenin zilleti/zul, ihtiyaç halinde istenildiğinde onu vermek, istenilmeden verenden almanın mübahlığı, isteme/taleb hakkında genel hususlar. [İkinci kısım: Kanaat ve İhsân]. 16-20. Bab: Taksim edilene rıza gösterme, (rızıkla ilgili iki âyetin izahı), sebeplere sarılma, "alan el veren elden üstündür"ün izahı. 21-25. Bab: Ömür ve mal hakkında hırslı olmanın keraheti, Hz. Peygamber’in “ zenginlik mal çokluğu değildir, (asıl) zenginlik gönül tokluğudur” hadisinin izahı, yeterlilik(kendine yetmek) ve kanaat ve bu ikisinin fazileti, bu konuda (yeterlilik(kendine yetmek) ve kanaat ve bu ikisinin fazileti) selefin rivayetleri, infak ve cömertliğin fazileti. [Üçüncü Kısım: Zühd]. 26-30. Bab: Zühd ve onun izahı, dünyada mülk edinme ve züdh: kısa emeller (kasru’l-emel), ölümü hatırlama (zikru’l-mevt), kabir ziyaret etme (ziyaretü’l-kabr), zühdün fazileti ve meyvesi. 31-35. Bab: Dünyayı terketmenin bazı halleri: konuşma (el-makal), giyinme (el-libâs), yemek, yokluk ve ihtiyaca karşı sabır, (çok) soruyu sormayı terk, el-humul 1. Kapalılık, açık olmama, 2. Uyuşukluk), Hz. Peygamber’in giyiminde, yemesinde, yaşantısında, bineği hususunda zühdünün bazı yönlerinin zikredilmesi, sahabenin zühdünün bazı yönleri, malı hakkıyla elde etmenin ve hakkıyla infak etmenin fazileti hakkında, "her toplum (ümmet) için bir fitne/imtihan vardır. Benim ümmetimin imtihanı ise maldır" hadisini beyanı. 36-40. bab: dünyaya hakaret, dünya ve ona örnek kılınanlar hakkında, dünya mümine zindan kâfire cennettir, "kim âhireti istiyorsa o dünya ziynetini terk etsin" hadisi hakkında, "kim "sünnet"imden ayrılırsa o benden değildir" hadisinin beyanı. fasl: güzel ve temiz şeyleri haram saymak/yasaklamak ve mübahları terketmek zühd değildir, sultanların cevâzı. |
| Notlar | ez-Zühd:(el-Kısmü’s-sâlis min kitâbi Kam’u’l’-Hırs bi’z-zühdi ve’l-kanâ’a ve reddü zülli’s-süâl bi’l-kutub ve’ş-şefâa) adıyla basılmış bu çalışma müellifin bu eserinin üçüncü kısmını (28-40) bablarını ihtiva etmektedir. |
| Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) | Dinî,Tasavvufî Ahlâk |