Telif

Uddetü's-sâbirîn ve zahîretü'ş-şâkirîn

Yazar : İbn Kayyim el-Cevziyye

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 261
Eser Adı Uddetü's-sâbirîn ve zahîretü'ş-şâkirîn
Müellif Tam Künyesi Ebû Abdullah Şemseddin Muhammed b. Ebû Bekir İbn Kayyim el-Cevziyye
Müellif Bilinen Kısa Adı İbn Kayyim el-Cevziyye
Yüzyıl (Hicri) 8.
Yüzyıl (Miladi) 14.
Vefat Tarihi Hicri 751
Vefat Tarihi Miladi 1350
Dil Arapça
Kütüphane Adı Köprülü Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı Hacı Ahmed Paşa
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 00135
Varak Numarası 1b-133a vr.
Hattat-Müstensih Muhammed b. Muhammed b. Muhammed el-Kureşî el-Bâhî
Yazma İstinsah Tarih 0770H
Yazı Türü Nesih
Eserin Türü Telif
Eserin Baskısı thk. Muhammed Osman Huşt, Beyrut: Dârü'l-Kitâbi'l-Arabi, 1990.
Eserin Çevirisi: Türkçe Sabredenler ve Şükredenler, trc. Zeynelabidin Tatlılıoğlu, İstanbul: İnsan Yayınları, 1994.
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Müellifin müstakil olarak sabır ile şükürü ve sabredenler ile şükredenleri işlediği bir eserdir. Buna göre eserde sabır ve şükür, sözlük ve terim anlamları, kullanım alanları, kısımları, âlimlerin ve sûfîlerin hakkındaki sözleri ve âyetler ve hadisler vb. birçok açıdan işlenmiştir. Ayrıca sabır ve şükrün faziletlerine ve nefisle olan ilişkisine de yer verilmiştir. Eserin girişinde müellif sabır ve şükür hakkında şunları ifade eder: "Bilmiş ol ki, Allah sabrı, tökezlemeyen bir at, körlenmeyen bir kılıç, bozguna uğramayan bir ordu, yıkılamayan hatta gedik bile açılamayan muhkem bir kale kılmıştır…" Daha sonra ise müellif sabır ve sabredenleri içeren âyetlere yer vermiştir. Eserin konusunun sabır ve şükür olmasının sebebi hakkında ise müellif: " …Çünkü iman iki sınıftır, biri sabır diğeri ise şükürdür. Buna göre nasihati kabul eden kurtulmayı arzu eden ve saâdete ermek isteyen kimsenin sabır ve şükrü ihmal etmemesi bu iki yoldan ayrılmaması gerekir. Bu kitap sabır ve şükrü açıklamak için yazılmıştır. Çünkü dünya ve ahiret saâdeti bu ikisine bağlıdır. O halde her müslüman bu Kitâba sımsıkı sarılmalı ve devamlı okumalıdır…" Ayrıca eser sadece asıl konu olan sabır ve şükrü işlemeyip "Kur’ân tefsirlerinden en güzel nükteleri, senedleriyle hadisleri, selefi sâlihînin eserlerini, delilleriyle açıklamış güzel fıkıh meselelerini …" ele almış ve daha başka çeşitli konulara da yer vermiştir. Bunların dışında müellif eserin muhtevası hakkındaki açıklamalarını detaylıca devam ettirmekte ve eserinden kimlerin istifade edeceğini, bu eserlerle birtakım hastalıklardan korunacağını ve gerekli ilaçların neler olduğunu belirtmektedir. Eser yirmi altı bab ve bir hâtimeden müteşekkil olup, dinî/nassî ahlâk eseri mahiyetindedir.
Eserin Konu Başlıkları [Birinci Kısım: Sabır ve sabredenler]. 1. Bab: sabrın sözlük/lüğat manası ve bu lafzın türetilişi ve çekimi. 2. Bab: sabrın hakikati ve bilginlerin onun hakkındaki sözleri. 3. Bab: sabrın ilişkilerine göre isimlerinin açıklanması. 4. Bab: "sabır, tesabbür, istibâr ve müsâbere" kavramların anlamları arasındaki fark. 5. Bab: Yerine/mahal göre sabırın kısımları. 6. Bab: Heva ordusuna karşı çıkması, kuvvetli ve zayıf olmasına göre sabırın kısımları. 7. Bab: Alâkalı olduğu konulara göre sabırın kısımları. 8. Bab: Beş hükme göre sabırın bölümlere ayrılması. 9. Bab: sabırın derecelerinin farklılıkları. 10. Bab: Övülen ve zemmedilen sabırın kısımları. 11. Bab: Şerefli kimselerle kötülerin sabırları arasındaki fark. 12. Bab: sabıra yardımcı olan sebepler. 13. Bab: İnsanın hiçbir durumda sabırdan uzak kalamayacağı hakkında. 14. Bab: sabırın nefse zor gelmesi. 15. Bab: Sabır hakkındaki âyetler. 16. Bab: Sabır hakkındaki hadisler. 17. Bab: sabırın fazileti hakkında sahabenin ve tabiînin sözleri. 18. Bab: Müsibetler karşısında ağlamak, kıyafetleri yırtmak ve cahiliye adetini yapmak. 19. Bab: Sabır imanın yarısıdır. 20. Bab: İnsanların sabır ve şükrün (hangisinin) faziletli olduğu hakkında münakaşası. [İkinci Kısım: Şükür ve Şükredenler] 21. Bab: Her iki kavram arasındaki hükm ve (niza’ eden) iki grup arasındaki ayrılıklar. 22. Bab: İnsanların "şükreden zengin"in mi, yoksa "sabreden fakir"in mi (daha faziletli olduğu) hususunda ihtilafı. 23. Bab: Kitap, sünnet, hadislerden "sabreden fakir"in üstün olduğuna dair deliller. 24. Bab: Kitap, sünnet, hadislerden "şükreden zengin"in üstün olduğuna dair deliller. 25. Bab: sabırın zıddı olan ve onu nefyeden durumların açıklanması. 26. Bab: Sabır ve şükür Allahın sıfatlarına/isimler dahil olması ve O’nun "es-Sabûr" ve "eş-Şekûr" olarak isimlendirilmesi.
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Dinî,Genel