Telif

Kitâb-ı usûl

Yazar : Dukakinzâde Taşlıcalı Yahyâ

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 351
Eser Adı Kitâb-ı usûl
Eserin Anılan Diğer İsimleri Usûlnâme; Usûl
Müellif Tam Künyesi Dukakinzâde Taşlıcalı Yahyâ Bey
Müellif Bilinen Kısa Adı Dukakinzâde; Taşlıcalı Yahyâ
Yüzyıl (Hicri) 10.
Yüzyıl (Miladi) 16.
Vefat Tarihi Hicri 990
Vefat Tarihi Miladi 1582
Dil Türkçe
Kütüphane Adı Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı Hacı Mahmud Efendi
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 03643-002
Varak Numarası 19b-91a vr.
Yazı Türü Talik
Eserin Türü Telif
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Usûlnâme, Usûl olarak da bilinen bu eseri müellif içinde yaşadığı coğrafyada kendi gözlemlerinden hareketle oluşturmuştur. Bu anlamda müellif sosyal hayattaki gözlemlerini genellikle hikâyeler üzerinden anlatmaktadır. 3237 beyit ve yüzden fazla hikâyeden oluşan eser iki makam ve yedi şu‘beden müteşekkildir. Ayrıca eserde latifeler ve temsillere de yer verilmiştir.
Eserin Konu Başlıkları [Mukaddime/dîbâce]: Münâcât, tevhîd, naat, mi‘râc-ı Nebî, padişahı tarif ve tavsif, sebeb-i telif-i kitâb. Makamlar: 1. Makam: Keykubad'ın oğluna vasiyeti. 2. Makam: Zalim idarecilerin akıbeti. 3. Makam: Uzletin fazileti. 4. Makam: Velilerin özellikleri. 5. Makam: Doğruluğun önemi. 6. Makam: Konuşma âdâbı. 7. Makam: Hikmet. 8. Makam: Askerlerin cesareti. 9. Makam: Âşıkların ahvali. 10. Makam: Evlenmenin lüzûmu. 11. Makam: Erkeklerin hanımlarını yabancılardan sakınması. 12. Makam: Kötülerin hileleri. Şu‘beler: 1. Şu‘be: Musiki ile iştiğal olanlar. 2. Şu‘be: Râfizîlerin fesadı. 3. Şu‘be: Gemi yolculuğunun tehlikesi. 4. Şu‘be: Köle ve câriye seçerken dikkat edilmesi gerekenler. 5. Şu‘be: Yedi çeşit insan. 6. Şu‘be Kötü İnsanların ahlâksızlığı. 7. Şu‘be: Ölümden kurtuluş yoktur.
Notlar Detaylı bilgi için bk. Mehmet Akif Alkaya, “Taşlıcalı Yahyâ-Kitâb-ı Usûl”, (yüksek lisans tezi), İnönü Üniversitesi SBE, 1996.
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Dinî,Tasavvufî Ahlâk