Telif

Uyûnü’l-ahbâr

Yazar : İbn Kuteybe

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 36
Eser Adı Uyûnü’l-ahbâr
Müellif Tam Künyesi Ebû Muhammed Abdullah b. Müslim ed-Dineverî
Müellif Bilinen Kısa Adı İbn Kuteybe
Yüzyıl (Hicri) 3.
Yüzyıl (Miladi) 9.
Vefat Tarihi Hicri 276
Vefat Tarihi Miladi 889
Dil Arapça
Kütüphane Adı Köprülü Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı Fazıl Ahmed Paşa
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 01344
Varak Numarası 328 yk.
Hattat-Müstensih İbrâhim b. Ömer
Yazma İstinsah Tarih 0594H
Yazı Türü Nesih
Eserin Türü Telif
Eserin Baskısı haz. Yusuf Ali Tavil, Beyrut: Dârü'l-Kütübi'l-İlmiyye, 1986.
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri İdarecilerde bulunması gereken özellikler, savaş, seyyidlik, ilim, zühd, dostluk, kadın gibi konular içeren ahlâka ve siyasete dair bu eser Arap kültürünü aktarmaktadır.
Eserin Konu Başlıkları Bir Mukaddime ve on bölümden oluşan kitabın bölümleri; 1. Cüz: Mukaddime. Kitâbü’s-sultân: Sultanın yeri, sireti ve siyaseti, görevlilerin seçilmesi, sultanla sohbet âdâbı, müşavere, hevaya uyma, sır saklama ve yayma, katipler ve kitâbet, görevlilerin hıyaneti, kaza, şahitlik, hükümler, zulüm, habs, hicab, sultanla muhatap olduğunda telattuf ve nasihat verme, gücünden korkma (hafvet fî taâtih), methederek telattuf, afta telattuf. Kitâbü’l-harb: Harp âdâbı ve hileler, harp ve sefer için tercih edilen vakitler, görüşme esnasında dua, sabır, harp, hazırlık ve silah, Acem mezhepleri, hayvanlar, cesurlardan kıssalar, devlet, Mansûr’dan kıssalar, başşehir vb. Kitâbü’s-sudud: Hükmetme hakkında: Yönetimin belirtileri, sebepleri; yönetimin kemâli ve sonsuzluğu, himmet, şeref, mal ile yönetme, tevazu, kibir, övünme, haya, akıl, hilm ve öfke, murûet, hoş koku, meclis âdâbı, evler, mizah, itidal, edebin fazlasının zemmi vb. 2. Cüz: Tabiatlar ve kötü (mezmûme) ahlâk babı: İnsanların tabiatları ve kötülükleri konusunda benzerlikleri, ahlâklananın tabiatine dönmesi, ifrat ve tabiatta olmayana yönelmek, haset, gıybet ve ayıplar, yalan, hayvanlar, avlanma vb. İlim ve beyan babı: İlim, yazma ve ezber, Kur’ân, hadis, din hakkında, mülhidlerin reddi, iğrab, şiir ve hutbeler vb. Zühd Babı (Allah Teâlâ’nın peygamberlere vahyi, dua, münâcât, ağlama, gece ibadeti, ölüm, ihtiyarlık, dünya zahidlerin halife ve melikler nezdinde makamı vb. Mev’izeler babı: Bazı zâhidlerden mev‘izalar. Kitâbü’l-ihvân: Kardeşliğe teşvik, muhabbet, dostluk, zarar verme ve özür vb. Kitâbü’l-havâic: İhtiyaca karşılık verme ve tersleme, dilenme, şükür, kanaa vb. Kitâbü’t-taâm: Yemek yeme âdâbı, açlık ve oruç, sular, meyveler vb.
Notlar Detaylı bilgi için bk. İbrâhim Hatiboğlu, "İbn Ebü’d-Dünyâ", DİA, 1999, XIX, 457-462.
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Dinî,Genel