Detaylar
| Katalog Türü | Ahlak |
| Eser Numarası | 586 |
| Eser Adı | [Risâle fî makâmâtü's-sâlikîn] |
| Müellif Tam Künyesi | Ebü'l-Füy'uzât Muhammed b. Hamidüddin b. Mahmûd b. Muhammed b. Cemaleddin el-Aksarâyî |
| Müellif Bilinen Kısa Adı | Cemâl-i Halvetî |
| Yüzyıl (Hicri) | 9. |
| Yüzyıl (Miladi) | 15. |
| Vefat Tarihi Hicri | 899 |
| Vefat Tarihi Miladi | 1494 |
| Dil | Arapça |
| Kütüphane Adı | Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi |
| Koleksiyon Adı | Lala İsmâil |
| Koleksiyon (Demirbaş) Numarası | 00686-009 |
| Varak Numarası | 102b-105b vr. |
| Yazma İstinsah Tarih | 1063H |
| Yazı Türü | Nesih |
| Eserin Türü | Telif |
| Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Eserde Ebû İsmâîl Abdullah b. Muhammed b. Ali el-Ensârî el-Herevî'nin (ö. 481/1089) Menâzilü’s-sâirîn adlı eserinde de verdiği gibi on kısmın ve bunların da altında herbirinin on makamının olduğu belirtilmektedir. Müellif eserin girişinde bunların izahını yapmakta ayrıca her makamında kendi içinde aslı, furû'u ve derecelerinin olduğundan bahsetmektedir. Böylelikle her makam derecelerin toplamı itibariyle toplam 100 kısma ayrılmaktadır. Daha sonra ise müellif "bidayet" ve "nihayet" kısımların derecelerinin mukayesesini yaparak bunların birbirleriyle ilişkisine değinmiştir. Sonrasında ise Abdullah el-Herevî'nin Menâzilü’s-sâirîn adlı (inhisar olmayan) eserindeki taksimata değinerek başlangıç ve son kısmının derecelerinin ortasında bulunan üçüncü bir dereceye: "el-mutavassıt"a değinir. Buna göre (başlangıç ve son kısımlar dışındaki) seksen derecenin orta dereceler olduğunu belirtmektedir. Sonraki aşama müellif insanın seyr-i sülûku çerçevesinde bu hususlar işlenir. |
| Eserin Konu Başlıkları | Müellif aşağıdaki şekilde sırayla konuları işlememiş olsa da eserdeki konular aşağıdaki kavramları işlemektedir. Bu itibarla konu tasnifi Menâzilü's-sâirîn adlı esere paralel yapılmıştır. 1. Kısım: Bidayet (başlangıç): Yakaza, tevbe, muhâsebe, inâbe, tefekkür, tezekkür, i‘tisâm, firar, riyâzet, sema. 2. Kısım: Ebvab (giriş): Hüzün, havf, işfak, huşû, ihbât (alçak gönüllülük), zühd, vera‘, tebettül, recâ, rağbet. 3. Kısım: Muamelat: riâyet, murakabe, hürmet, ihlâs, tehzîb, istikamet, tevekkül, tefviz (en üst tevekkül), sika, teslimiyet. 4. Kısım: Ahlâk: Sabır, rıza, şükür, hayâ, sıdk, îsar, ahlâk, tevazu, fütüvvet, inbisad (ferahlık). 5. Kısım: Usûl: Kasıt, azim, irade, edeb, yakîn, üns, zikr, fakir, zengin, murad makamı. 6. Kısım: Vadiler: İhsan, ilim, hikmet, basîre, feraset, tâzim, ilham, sekinet, itmi’nan, himmet. 7. Kısım: Ahval: Muhabbet, gayret, şevk, sıkıntı (kalak), susuzluk (ataş), vecd, dehşet, hayret (heyâman), berk, zevk. 8. Kısım: Velâyetler: Lahz, vakit, safa, sürûr, nefs, gurbet, ğaybet (kendini kaybetme), temekkün 9. Kısım: Hakikatler: Mükâşefe, müşahede, muayenet, hayât, kabz, bast, sekr, sahv, ittisal, infisal. 10. Kısım: Nihayetler: Marifet, fenâ, bekâ, tahkik, telbis, vücûd, tecrid, tefrîd, cem‘, tevhîd. |
| Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) | Dinî,Tasavvufî Ahlâk |