Detaylar
| Katalog Türü | Ahlak |
| Eser Numarası | 602 |
| Eser Adı | Vasiyetnâme |
| Eserin Anılan Diğer İsimleri | Vasiyetnâme-i birgivî, Risâle-i birgivî |
| Müellif Tam Künyesi | Muhyiddin Muhammed b. Pîr Ali el-Hanefî el-Birgivî |
| Müellif Bilinen Kısa Adı | İmam Birgivî; Şeyhzâde Muhyiddin Kocevî |
| Yüzyıl (Hicri) | 10. |
| Yüzyıl (Miladi) | 16. |
| Vefat Tarihi Hicri | 981 |
| Vefat Tarihi Miladi | 1573 |
| Dil | Türkçe |
| Kütüphane Adı | Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi |
| Koleksiyon Adı | Ayasofya |
| Koleksiyon (Demirbaş) Numarası | 02253 |
| Varak Numarası | 1b-46a vr. |
| Hattat-Müstensih | Abdüllatîf b. Abdüsselâm (min telâmizi'l-müellif) |
| Yazma Kayıt Yeri | Kostantiniyye |
| Yazma İstinsah Tarih | 0962H |
| Yazı Türü | Talik |
| Eserin Türü | Telif |
| Eserin Baskısı | İstanbul: [y.y.], 1285/1868. 78 s. |
| Eserin Çevirisi: Türkçe | Vasiyetnamei İmam Birgivî, tert. Muzaffer Ozak, İstanbul: Ergin Kitabevi, [t.y.] 367 s. |
| Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Eser İmamzâde'nin (Muhammed b. Ebû Bekir el-Buhârî (ö. 573/1177)) Şir'atü'l-İslâm adlı eserinde olduğu gibi bu tarz bir üslupla kelam, fıkıh ve ahlâk konularına değinen ve ilmihal kitabı içeriğine sahip bir eserdir. Müellif bu eseri geniş çapta okuyucu kitlesinin istifadesi için Türkçe kaleme almıştır. Eserin Bedreddîn el-Konevî, Güzelhisârî, sonunda takrîben (hicrî) 970 yılı civarında kaleme alındığını ifade eden ibare vardır. Bu ibareye göre eser bu tarihte kaleme alınmıştır. Eseri üç ana bölümde toplamak mümkündür: İman, ahlâk ve ibâdet. Bu bölümlere dahil konular düzenli olarak sıralanmış ve müellif konuları ilmihal kitaplarındaki tasniften farklı olarak itikad bölümünden sonra ibâdet yerine ahlâkı işlemiş ve ibâdet bahsini son bölüm olarak vermiştir. |
| Eserin Konu Başlıkları | A. İman: (İman esasları) 1. [Allah'a iman]: Selbî ve sübûtî sıfatlar. 2. [Meleklere iman]: Cebrâil, Azrâil, İsrâfîl. 3. Kitaplar[a iman]. 4. Allah'ın elçileri[ne iman]: Hz. Muhammed: miraç, eşleri ve çocukları, vahyin gelişi, evliyanın kerameti, [hulefâ-i râşidîn]: Ebûbekir, Ömer, Osman, Ali. 5. Kabir azâbı ve [âhirete iman]: Kıyamet alametleri, kıyamet, mîzân, sırât, havz(-ı kevser), cennet ve cehennem. 6. Kaza ve kader[e iman]. 7. İman, İslâm, mezhepler, din ve millet. 8. Ef'âl-i mükellefîn: Farz, vâcip, mübah, haram, mekrûh, sünnet, müstehab. B. Ahlâk. 1. Ahlâk-ı zemîme ve ahlâk-ı hamîde. 2. Takvâ. 3. [Uzuvların afetleri]: Kulağın, gözün, elin, karnın(mide), cinsellik uzvunun, ayakların, dilin, sövme/küfretmenin afetleri. 4. Küfür lafızları. 5. Ahiret yoluna sâliklere vasiyet/nasîhatler. C. Fıkıh. 1. [Ölüm]: Ölümü yaklaşanlara ve vefat edenlerle ilgili vasiyet/nasîhatler, iskât-ı salat, kabri kazma, kefenleme, cenâzeyi yıkama, cenâze namazı kılma, kabirde ölü için Kur'ân okuma, (ölünün) oruç kefâreti ile ilgili hususlar, telkîn. 2. [Taharet]: İstincâ, abdest: farzları, sünnetleri, mekruhları. Abdesti bozan şeyler, gusül: farzları, sünnetleri, vacipleri. 3. Namaz: Namazın dışındaki(şart) ve içindeki(rükûn) farzları, vacipleri, sünnetleri, mekruhları, namazı bozan davranışlar, tahiyyât ve teşehhüd, salavatlar, senâ ve istiftâh(sıbhâneke duası), kunût, müsebbiât-ı aşere(namazlardan sonraki sure ve ayetlerden oluşan dualar). 4. Hayız halleri, nifâs, teznîb: ikiz doğuran kanıdının nifası. |
| Eserin Telif Tarihi | 0970H |
| Notlar | Detaylı bilgi için bk. Halil İbrâhîm Haksever, Vasiyetnâme (Dil Özellikleri-Metin-Sözlük), (yüksek lisans tezi, 1989, İnönü Üniversitesi SBE. |
| Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) | Dinî,Genel |