Tercüme-Derleme

Bahrü'l-hakāyık

Yazar : Hatiboğlu Muhammed Mehmed

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 91
Eser Adı Bahrü'l-hakāyık
Müellif Tam Künyesi Hatipzâde-İbn Hatîb-Hatipoğlu Mehmed b. İbrâhim
Müellif Bilinen Kısa Adı Hatiboğlu Muhammed; Mehmed
Yüzyıl (Hicri) 9.
Yüzyıl (Miladi) 15.
Vefat Tarihi Hicri 838
Vefat Tarihi Miladi 1435
Dil Türkçe
Kütüphane Adı Manisa Murâdiye Kütüphanesi
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 01311
Eserin Türü Tercüme-Derleme
Eserin Baskısı haz. Vahit Türk, Ankara: Türk Dil Kurumu, 2009.
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Hikâye-i Manzûme adıyla da anılan ve girişinde ahlâkî nasihatlere yer verdiğini bildiren şairin bu eseri 6102 beyitten oluşan "100 hadis" türünden bir çalışmasıdır. Erkan, eserin Darir'in Yüz Hadis ve Yüz hikâye tercümesinden faydalanılarak meydana getirildiğini belirtmektedir. Farklı şekillerde birkaç defa müellif tarafından kaleme alınan bu eser ilk olarak hicrî 829 yılında Sultan II. Murad’a ithaf edilmiş; ikinci olarak 830 yılında Karamanoğlu İbrâhim Bey’e son olarak da 838'de Candaroğlu İsfendiyar Bey’e ithaf etmiştir. 100 bölümden oluşan eserin bu bölümlerinde birer hadis, daha sonra bu hadisin daha iyi anlaşılması babında Kur’ân-ı Kerîm’den, tarihi olaylardan veya İslâm âlimlerinin menkıbelerinden dercedilmiş birer hikâyeye yer verilir.
Eserin Konu Başlıkları 1-5. Hadis: Pişman olan müşterinin ücretini iade etmenin mükafatı, Allah'tan gelene rıza, işleri Allah rızası için yapmanın önemi, amellerin ölçülmesi, ana-babaya iyilik. 6-10. Hadis: Arife gününün fazileti, belanın zorluluğundan Allah'a sığınmak, cehennem korkusu, dünyanın hem tatlı, hem de acı oluşu, evlenilecek kadınların vasıfları. 11-15.Hadis: Fakirin Allah'ı zikretmesinin önemi, ganimetlerin bölüşülmesi, güzel huyun önemi, haset, kibir. 16-20. Hadis: Koğuculuğun zararları, hayır söylemek veya susmak, her derdin dermanının olduğu, herkesin çoban oluşu, akrabayı hoş tutmanın ve ziyaretin fazileti. 21-25. Hadis: Hocanın sözlerine uymanın mükafatı, içkinin haram oluşu, ilim taleb etmenin fazileti, imanın esasları, infak. 26-30. Hadis: İkram, sadaka, yetimi gözetmenin önemi, müslüman olarak yaşlananların durumu, islam'ın beş şartı. 31-35. Hadis: Kabir azabı, kalemin yaratılan ilk cisim oluşu, kanaat, kişinin sevdiği ile beraber olacağı, Kur’ân okumanın fazileti. 36-40. Hadis: Lûtîlerin durumu, Mekke'nin fazileti, merhamet, aşırı övmenin yanlışlığı, müslümanların yardımlaşmaları. 41-45. Hadis: Niyetin önemi, selâmlaşmanın fazileti, yunus suresinin faziletleri, Duhân sûresinin faziletleri, Fâtiha sûresinin faziletleri. 46-100. Hadis: İhlâs sûresinin faziletleri, tuz-ekmek hakkını bilmeyen milletin durumu, zina ve recim, müslümanın din kardeşine zulmetmesinin yasak oluşu vb.
Eserin Telif Tarihi 812H
Notlar Detaylı bilgi için bk. Mustafa Erkan, “Hatiboğlu” DİA, 1997, XVI, 461-462.
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Dinî,Genel