Şerh

Şerh-i pend-i attâr

Yazar : İsmâil Hakkı el-Bursevî Bursevî

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 459
Eser Adı Şerh-i pend-i attâr
Müellif Tam Künyesi İsmâil Hakkı b. Mustafa el-Celvetî el-Bursevî
Müellif Bilinen Kısa Adı İsmâil Hakkı el-Bursevî; Bursevî
Yüzyıl (Hicri) 12.
Yüzyıl (Miladi) 18.
Vefat Tarihi Hicri 1137
Vefat Tarihi Miladi 1725
Dil Türkçe
Kütüphane Adı Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı Fatih
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 03935
Varak Numarası 1b-499b vr.
Hattat-Müstensih Hafız İbrâhim
Yazma İstinsah Tarih 1178H
Yazı Türü Talik
Eserin Türü Şerh
Eserin Baskısı İstanbul: Matbaa-i Amire, 1250.
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Ferîdüddin el-Attâr (Ebû Hâmid Ferîdüddin Muhammed b. Ebû Bekir İbrâhim-i Nîsâbûrî el-Attâr’ın (ö. 618/1221) Pendnâme adlı Farsça eserinin Türkçe tercüme ve şerhidir. Müellif bu eseri tarîkat erbabı salikler, dervişler için kaleme alınmıştır. Bundan dolayı Pendnâme’nin bazı beyitlerini şerhetmemiştir. Metin içerisinde öncelikle kelimeleri açıklar, sonrasında ise beytin genel anlamda maksadına ve mânasına yer verir. Eserde dikkat çeken diğer bir husus ise; müellif şerhesnasında günümüz tahkik yöntemine benzeyen nüsha farklılığını da eserinde göstermiştir.
Eserin Konu Başlıkları [Mukaddime]: Seyyidü'l-mürselîn Hz. Muhammed'e naat, din büyüklerinin menkıbeleri, yakarış. [Bölümler]: 1-5. Aşkın mertebeleri, namazın hakikat ve incelikleri, gizli zikrin üstünlüğü, hakiki namazın gerekliliği, şeytan ve sahtekar dervişin sapıklığa düşürmesi. 6-10. Nefs-i emmâre, susmanın yararları, halis amel, padişahlar için zararlı olan şeyler, iyi ahlâk. 11-15. Dört tehlikeli şey, iyi talihli olmanın alâmeti dört şey, afiyet sebepleri, dervişlik ve dervişleri sevmek, talihsizlik. 16-20. Riyazet, nefisle savaş, fakirlikte sabır, süsü terketmek, aptalların alâmeti. 21-25. Akıbet, akıl alâmeti, bilgi ve öğüt, kurtuluş, tanrıyı anmak. 26-30. Namert insan, şükür, fırsat kaçtı mı gelmez bir daha geri, susma ve cömertlik, birkaç şeyden hasıl olan ahlâk. 31-35. Düşmanlık ve borç, kadın ve çocuklar, ana baba hakkı ve farzı yerine getirmek, ömrün artması, ömrün azalması. 36-40. Yalancılık, onur artırıcı şeyler, âhiret cezaları, düşmanlardan kaçınma, rezillik. 41-45. Uygun dost, nasihat edenin öğüdü, mesut insanlar, kurtuluş, semazen. 46-50. Doğruluk, emanet, cömertlik, öfke ve kahrı terketmek, hakk'ı bilmek, takva sahibi olma. 51-55. Hizmet şerefi, misafire ikram, ahmakların alâmetleri, bozguncu, zalim 56-60. Cimri, hacet istemek, katı yürekli insan, kanaat, cömertliğin fazileti 61-65. Şeytanın yaptıkları, ikiyüzlülük, takva sahipleri, nimete şükür, sadakanın fazileti, 66-70. Öğütler, sabırın faydaları, tecrid ve tefrid, misafirperverlik, sadaka, 71-76. … Yüce tanrı'nın vergileri, dostluğa sığmayan şeyler, akrabayı ziyaret, mertlik ve kuvvet, fakirlik, gafletten uyanış vb.
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Dinî,Tasavvufî Ahlâk