| Katalog Türü | Ahlak |
| Eser Numarası | 89 |
| Eser Adı | Şerhu'l-kasîdeti'l-ayniyye li’bn sînâ |
| Müellif Tam Künyesi | Abdülvâcid b. Muhammed el-Leysî el-Kütahî |
| Müellif Bilinen Kısa Adı | Kütahî; el-Kütahyevî |
| Yüzyıl (Hicri) | 9. |
| Yüzyıl (Miladi) | 15. |
| Vefat Tarihi Hicri | 838 |
| Vefat Tarihi Miladi | 1435 |
| Dil | Arapça |
| Kütüphane Adı | Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi |
| Koleksiyon Adı | Halet Efendi |
| Koleksiyon (Demirbaş) Numarası | 00799-015 |
| Varak Numarası | 302a-305b vr. |
| Yazı Türü | Talik |
| Eserin Türü | Şerh |
| Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Eser İbn Sînâ’nın "el-Kasîdetü'n-nefsiyye, el-Kasîdetü'r-rûhâniyye, el-Kasîdetü'r-rûhiyye ve el-Kasîdetü’l-ayniyyeti’r-rûhiyye" adlarıyla da anılan ve yirmi beyitten müteşekkil eserinin şerhidir. İbn Sînâ’nın eserinin "Ayniyye" olarak isimlendirilmesinin nedeni ise her beytin son kelimesinin “ayın/ع” harfiyle bitmesinden dolayıdır. Müellif eserinin girişinde İbn Sînâ’nın Kasîdetü'l-ayniyye adlı eserine baktığında onun bazı kısımlarının -anlaşılması- zor ve -örtüsü ilk bakışta açılamacak kadar- ince/dakik(ilk bakışta anlaşımayacak kadar kapalı) olduğunu görür ve bu zorlukları ortadan kaldırmak, kolay anlaşılmasını sağlamak ve -insanların- salih dualarında daha sonra da anılmak ve hatırlanmak üzere şerheder. Müellifin bu açıklamaları eseri neden şerhettiğini de ortaya koymaktadır. Eser müellifin kendisiyle aynı dönemde yaşadığı Mevla Musannifek’in şerhine nazaran daha alt düzey ve sade bir şerhtir. Eserin diğer şerhlerden farkı ise dil kurallarına dair tahlillerin diğerlerine nazaran daha çok fazla yer almasıdır. Özellikle Ayniyye metninin daha doğru anlaşılması düşünülürse müellifin bununla, metni umumun anlayacağı düzeye indirmeye çalıştığını söylemek mümkündür. Ayrıca Çiftçi bu şerhin, kendisinden sonra yazılan Münavî’nin şerhine nazaran daha veciz olduğunu belirtmektedir. Eserde özetle nefs-beden ilişkisi, irade, insan ruhunun dünyaya gelişi ve bedenle ilişkisi, ilk esnada geldiği yere geri dönmek istemesi ve bedenle ilişkisine alışamaması, sonrasında ise alıştığı bedeni terk etmekte zorlanması, nefsin mutluluğu, son olarak ise nefsin geldiği âleme döndüğünde ordaki hali/nefsin öldükten sonraki durumu vb. konular "güvercin" sembolü üzerinden anlatılmaktadır. |
| Notlar | Detaylı bilgi için bk. M. Faruk Çifçi, “Seyyid Şerîf Cürcânî’nin er-Risâletü’l-kudsiyye fî Şerḥi’l-kaṣîdeti’l-mensûbe ilâ Ebi Alî b. Sînâ Adlı Eseri”, Hikmet Yurdu Düşünce – Yorum Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, VIII/15, (2015/1) s. 171- 199. |
| Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) | Felsefî Ahlâk |
